Từ Liên minh Dược Hoa Kỳ–Thái Lan đến Liên minh Dược Hoa Kỳ–Đông Nam Á

Từ Liên minh Dược Hoa Kỳ–Thái Lan đến Liên minh Dược Hoa Kỳ–Đông Nam Á.

Vào đầu thập niên 1990, lĩnh vực dược của Thái Lan đối mặt với khoảng trống năng lực: chỉ có tám trường đào tạo chương trình Cử nhân Khoa học (BS) thiên về sản phẩm, sản lượng nghiên cứu còn hạn chế, thực hành lâm sàng ở giai đoạn sơ khai và tỷ lệ dược sĩ/dân số xấp xỉ 1:10.000 trong bối cảnh nhu cầu chăm sóc sức khỏe gia tăng. Để ứng phó, Chính phủ Hoàng gia Thái Lan khởi xướng Liên minh Dược Hoa Kỳ–Thái Lan (US–Thai Pharmacy Consortium) năm 1994. Chín trường dược Hoa Kỳ và Hiệp hội các Trường Cao đẳng Dược Hoa Kỳ (AACP) đã ký Bản ghi nhớ thỏa thuận (MOA) với tám trường dược Thái Lan và Ủy ban Phát triển Nguồn nhân lực Dược thuộc Bộ Đại học Thái Lan (Ministry of University Affairs). Chương trình do Bộ tài trợ nhằm củng cố các trường hiện có và hỗ trợ thành lập trường mới; phía Hoa Kỳ cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, cơ hội đào tạo nâng cao và trải nghiệm quốc tế cho giảng viên, hướng dẫn viên và sinh viên Thái Lan. Hơn 90 giảng viên Thái theo học PharmD kèm nội trú/fellowship và chương trình tiến sĩ (PhD) tại Hoa Kỳ, sau đó trở về xây dựng chương trình và mạng lưới nghiên cứu. Công tác điều phối duy trì qua hội nghị định kỳ hai năm một lần, ban chỉ đạo và các nhóm công tác chuyên đề.

Ảnh chụp tại một hội nghị của US-Thai Pharmacy Consortium

Kết quả rất đáng kể: số trường dược tăng từ 10 (1993) lên 19 (2013); tỷ lệ dược sĩ/dân số cải thiện còn 1:2.261 vào năm 2016; và hệ đào tạo chuyển từ cử nhân 5 năm sang PharmD 6 năm. Đến năm 2020, bảy trường đại học triển khai chương trình nội trú/fellowship, trong khi tám cơ sở sáng lập phía Thái Lan công bố hơn 500 bài báo quốc tế mỗi năm. Liên minh cho thấy hợp tác quốc tế bền bỉ, phù hợp bối cảnh có thể hiện đại hóa giáo dục dược, nâng tầm thực hành lâm sàng và cải thiện sức khỏe cộng đồng.

Dựa trên tác độngtích cực đã được khẳng định của Liên minh Dược Hoa Kỳ–Thái Lan và sự quan tâm ngày càng lớn từ các đối tác ASEAN, hai bên đã tiến tới thành lập Liên minh Dược Hoa Kỳ–ASEAN (US–ASEAN Pharmacy Consortium). Liên minh mới mở rộng sự tham gia của các cơ sở trong toàn khối ASEAN và tăng cường hợp tác Hoa Kỳ–ASEAN trong đào tạo và nghiên cứu dược.

Ngày 25/8/2025, một đoàn của Khoa Dược, Đại học Mahidol (MUPY)—do PGS. Surakit Nathisuwan (Trưởng khoa) và PGS.TS. Sitaporn Youngkong (Phó Trưởng khoa phụ trách Đối tác Toàn cầu & Truyền thông Doanh nghiệp) dẫn đầu—đã tham dự cuộc họp Hội đồng Quản trị của Liên minh cùng khoảng 20 lãnh đạo từ các trường thành viên. Chương trình làm việc tập trung vào kế hoạch tổ chức hội nghị khai mạc dự kiến diễn ra 3–5/6/2026 tại Trường Dược, Đại học Iowa (Hoa Kỳ) với chủ đề “Giáo dục chất lượng và Quan hệ đối tác vì các Mục tiêu.” Trong thời gian tới, Trường Đại học Y Dược Cần Thơ dự định sẽ được kết nạp thành thành viên của Liên minh.